Trả lời câu hỏi trang 135 – Bài 30 - SGK môn Hóa học lớp 12

1. Thí nghiệm 1: So sánh khả năng phản ứng của \(Na, Mg, Al\) với nước

2. Thí nghiệm 2: Nhôm tác dụng với dung dịch kiềm

3. Thí nghiệm 3: Tính chất lưỡng tính của \(Al(OH)_3\)

Lời giải:
1. Thí nghiệm 1: So sánh khả năng phản úng của \(Na, Mg, Al\) với nước.
- Hiện tượng: Khi chưa đun:
   + Ống 1: Khí thoát ra mạnh, dung dịch thu được có màu hồng.
   + Ống 2 và ống 3 không có hiện tượng.
- Giải thích: Ống 1 xảy ra phản ứng.
      \(Na + H_2O → NaOH + \dfrac{1}{2} H_2\uparrow \)
  Khí thoát ra là \(H_2\) dung dịch thu được là dung dịch kiềm nên phenolphtalein chuyển màu hồng.
- Ống 2+3: Không có hiện tượng do \(Mg\) phản ứng chậm với \(H_2O\) còn \(Al\) có lớp bảo vệ \(Al(OH)_3.\)
- Khi đun sôi:
 + Ống 2: Dung dịch thu được có màu hồng nhạt.
 + Ống 3: Không có hiện tượng.
   Giải thích: Ống 2: \(Mg\) tác dụng với nước nhanh hơn tạo ra dung dịch bazơ yếu nên dung dịch có màu hồng nhạt.
 + Ống 3: Lớp bảo vệ \(Al(OH)_3\) ngăn không cho \(Al\) tác dụng với nước.
Kết luận: Khả năng phản ứng với nước \(Na > Mg > Al.\)
 
2. Thí nghiệm 2: Nhôm tác dụng với dung dịch kiềm.
 
- Hiện tượng: Có bọt khí thoát ra.
Khi cho \(Al\) vào dung dịch \(NaOH\) thì lớp \(Al_2O_3\) trên bề mặt \(Al\) bị bào mòn. 
     \(Al_2O_3 + 2NaOH → 2NaAlO_2 + H_2O.\)
 
\(Al\) mất lớp bảo vệ \(Al_2O_3\) tác dụng với nước:
\(2Al + 6H_2O → 2Al(OH)_3 + 3H_2.\)
 
\(Al(OH)_3\) sinh ra lại tan trong dung dịch kiềm
\(Al(OH)_3 + NaOH → NaAlO_2 + 2H_2O.\)
 
2 phản ứng xảy ra xen kẽ nhau đến khi \(Al\) tan hoàn toàn.
 
3. Thí nghiệm 3: Tính chất lưỡng tính của \(Al(OH)_3.\)
- Hiện tượng: Nhỏ \(NH_3\) vào cả 2 ống đều xuất hiện kết tủa trắng
- Kết tủa trắng là \(Al(OH)_3\) tạo thành sau phản ứng:
\(AlCl_3 + 3H_2O + 3NH_3 → Al(OH)_3 + 3NH_4Cl.\)
 
- Kết tủa trắng tan.
 - Kết tủa tan là do \(Al(OH)_3\) phản ứng với axit và kiềm tạo ra muối tan:
 
\(Al(OH)_3 + 3HCl → AlCl_3 + 3H_2O.\)
\(Al(OH)_3 + NaOH → NaAlO_2 + 2H_2O.\)
 
- Kết tủa trắng xuất hiện rồi lại tan.
- Kết tủa trắng là \(Al(OH)_3\) sau đó tan trong axit dư.
\(NaAlO_2 + H_2O + HCl → Al(OH)_3 + NaHCO_3.\)
 
Kết luận : \(Al(OH)_3\) là hiđroxit lưỡng tính.
 
Ghi nhớ:
Nhôm có thể tác dụng được với:
+ Nước
+ Kiềm
\(Al(OH)_3\) là bazơ có tính lưỡng tính.
Mục lục Chương 6: Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm theo chương Chương 6: Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm - Giải bài tập SGK Hóa học 12