Soạn bài Truyện Kiều tiếp theo - Đọc thêm Thề nguyền

Bố cục :

- Phần 1 (4 câu đầu) : Thúy Kiều sang nhà Kim Trọng trong đêm.

- Phần 2 (6 câu tiếp) : Tư thế và cảm giác của Kim Trọng khi thấy Thúy Kiều bước tới

- Phần 3 (4 câu tiếp) : Thúy Kiều giải thích với Kim Trọng lí do mình tới

- Phần 4 (Còn lại) : Cảnh thề nguyền giữa Kim Trọng và Thúy Kiều.

Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 trang 116 - SGK Ngữ văn 10 tập 2 : Nêu nhận xét về hàm nghĩa của các từ vội, xăm xăm, băng.

Trả lời :

Trong sự vội vã của Thúy Kiều, người ta dường như nhận ra được sự chuyển biến tất yếu trong tình yêu của đôi trai tài gái sắc, nhưng dường như nó cũng chứng tỏ Kiều đang bị ám ảnh bởi định mệnh dành cho những người tài sắc. Vì vậy, không khí của đêm thề ước diễn ra vội vàng và gấp gáp. Để diễn tả điều này, Nguyễn Du đã dùng hai từ “vội” và “xăm xăm”. Kiều như tranh đua với thời gian và định mệnh đang ám ảnh mà cũng vì tình yêu với Kim Trọng mà Kiều vội vã, khẩn trương đến với chàng Kim.

Đây là một nét mới trong cách nhìn tình yêu của Nguyễn Du. Ngày xưa, trong quan hệ nam nữ, thông thường bao giờ người con trai cũng phải đóng vai trò chủ động. Nhưng ở đây, Nguyễn Du đã nhấn mạnh sự chủ động của Kiều. Đó là một cái nhìn rất tiến bộ có ý nghĩa vượt thời đại của đại thi hào Nguyễn Du.

Câu 2 trang 116 - SGK Ngữ văn 10 tập 2 : Không gian thơ mộng và thiêng liêng của cuộc thề nguyền được Nguyễn Du tả như thế nào ?

Trả lời :

Không gian đêm thần tiên, hư ảo được tả bằng các hình ảnh: ánh trăng nhặt thưa, ngọn đèn hiu hắt. Đồng thời chính Tiếng sen khẽ động giấc hoè (tiếng bước chân nhẹ nhàng của người đẹp) đã tạo cho Kim Trọng cảm giác như đang sống trong mơ (Còn ngờ giấc mộng đêm xuân mơ màng). Rồi nó được thắp sáng hơn, thơm hơn và ấm áp hơn từ sự nhiệt thành nhưng cũng đầy cung kính của Thúy Kiều và Kim Trọng. Có thể nói đây là một không gian đẹp, nhưng có cảm giác hư ảo, không có thực. Có vẻ như ngay trong lúc thề nguyền, đính ước, nhà thơ đã muốn tạo cho người đọc cái linh cảm về sự mong manh, dễ vở của cuộc tình này.

Câu 3 trang 116 - SGK Ngữ văn 10 tập 2 : Liên hệ với trích đoạn Trao duyên để chỉ ra tính chất lôgic nhất quán trong quan niệm về tình yêu của Kiều.

Trả lời :

Đoạn trích này có một sự liên hệ khá chặt chẽ với đoạn trích Trao duyên. Qua miêu tả của Nguyễn Du, chúng ta có thể nhận thấy ngay từ trong màn thề ước này, tình yêu của hai người đã rất thiêng liêng. Sự gắn bó giữa họ không chỉ là do tình cảm tha thiết mà còn mang dấu ấn của tâm linh. Lời thề của họ trong đêm ấy đã được vầng trăng chứng giám, được ghi nhận bởi đấng tối cao.

Đoạn Trao duyên là sự tiếp tục một cách lôgíc quan niệm về tình yêu của Kiều. Nó cho thấy không chỉ khi tình yêu vuột mất và ngay cả khi đã phải sống cuộc đời hoen ố, Kiều vẫn một mực coi trọng mối tình đầu, coi trọng lời thề ước năm xưa như một báu vật cao quý, thiêng liêng. Ngược lại, đoạn trích này là một cơ sở chắc chắn góp phần hiểu đúng đoạn Trao duyên, cũng như hiểu đúng sự nhất quán và sâu sắc trong tình yêu mà Thúy Kiều dành cho Kim Trọng.