Trả lời câu hỏi C1 trang 100 – Bài 18 - SGK môn Vật lý lớp 12 nâng cao
Khi người ta quan sát chuyển động ra xa nguồn âm, nghĩa là cùng chiều với sóng âm thì tốc độ dịch chuyển của một đỉnh sóng so với người quan sát là \(v-v_M\). Từ đó, hãy suy ra tần số âm nghe được.
Nếu người quan sát chuyển động ra xa nguồn âm với tốc độ \(v_M\), nghĩa là cùng chiều với chuyển động của các đỉnh sóng thì tốc độ di chuyển của đỉnh sóng so với người quan sát là \((v-v_M)\).
Trong thời gian 1 giây thì đỉnh sóng lại gần người quan sát một quãng đường là \((v-v_M)\) và số lần bước sóng đã đi qua tai người là:
\(f'=\dfrac{v-v_M}{\lambda} \) \(\Leftrightarrow\) \(f'=\dfrac{v-v_M}{\dfrac{v}{f}}\) \(\Rightarrow\) \(f'=\dfrac{v-v_M}{v}f\)
GHI CHÚ:
- Sự thay đổi tần số sóng do nguồn sóng chuyển động tương đối so với máy thu gọi là hiệu ứng Đốp-le.
- Khi nguồn âm đứng yên, người quan sát chuyển động, tần số âm nghe được:
\(f'=\dfrac{v+v_M}{v}f\)
- Khi nguồn âm chuyển động lại gần, người quan sát đứng yên, tần số âm nghe được là:
\(f'=\dfrac{v}{\lambda'}=\dfrac{v}{v-v_s}f\)