Giải bài 3 trang 159 – SGK môn Đại số lớp 10
Cho phương trình: \(x^2-4mx+9(m-1)^2=0\)
a) Xem xét với giá trị nào của \(m\), phương trình trên có nghiệm.
b) Giả sử \(x_1;x_2\) là hai nghiệm của phương trình đã cho, hãy tính tổng và tích của chúng. Tìm một hệ thức liên hệ giữa \(x_1\) và \(x_2\) không phụ thuộc vào \(m\).
c) Xác định \(m\) để hiệu các nghiệm của phương trình bằng \(4\).
a)
Ta có: \(\Delta'=(2m)^2-9(m-1)^2=(5m-3)(3-m)\)
Để phương trình có nghiệm
\(\Delta \ge 0\Rightarrow \dfrac 3 5 \le m \le 3\)
b) Áp dụng hệ thức Vi - ét ta có:
\(\left\{\begin{align} &x_1+x_2=4m\\ &x_1x_2=9(m-1)^2\\ \end{align}\right.\)
Từ \(x_1+x_2=4m\) ta có \(m=\dfrac{x_1+x_2} 4\)
Thay giá trị của m vào \(x_1x_2=9(m-1)^2\) ta có:
\(x_1x_2=9\left(\dfrac{x_1+x_2}{4}-1\right)^2\\ \Leftrightarrow 16x_1x_2=9(x_1+x_2-4)^2\)
Đây là hệ thức liên hệ giữa \(x_1; x_2\) không phụ thuộc vào m
c) Ta có:
\(|x_1-x_2|=4\\ \Leftrightarrow (x_1-x_2)^2=16\\ \Leftrightarrow(x_1+x_2)^2-4x_1x_2=16\\ \Leftrightarrow 16m^2-36(m-1)^2=16\\ \Leftrightarrow 5m^2-18m+13=0\\ \Leftrightarrow \left[\begin{align}&m=1\\ &m=\dfrac{13} {5}\\ \end{align}\right.\)
Ghi nhớ:
Phương trình \(ax^2+bx+c=0\)(\(a\ne 0\)) có \(\Delta=b^2-4ac\) hoặc \(\Delta'=b'^2-ac\).
+) Có nghiệm khi \(\Delta \ge 0\,\, (\Delta ' \ge 0)\)
+) Có hai nghiệm phân biệt khi \(\Delta > 0\,\, (\Delta '> 0)\)
+) Vô nghiệm khi \(\Delta < 0\,\, (\Delta '< 0)\)
Định lý Vi - ét: Nếu phương trình \(ax^2+bx+c=0\) có nghiệm, ta luôn có:
\(\left\{\begin{align} &x_1+x_2=-\dfrac b a\\ &x_1x_2=\dfrac c a\\ \end{align}\right.\)