Giải câu 3 trang 37 – Bài 10 – SGK môn Hóa học lớp 8

a) Nêu quy tắc hóa trị với hợp chất hai nguyên tố. Lấy công thức hóa học của hai hợp chất trong câu 2 làm thí dụ.
 
b) Biết công thức hóa học \(K_2SO_4 \) trong đó có \(K \) hóa trị \(I\), nhóm (\(SO_4\)) hóa trị \(II\). Hãy chỉ ra là công thức hóa học trên phù hợp đúng theo quy tắc hóa trị.
Lời giải:
a) Quy tắc hóa trị với hợp chất hai nguyên tố: Trong công thức hóa học, tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố kia
Thí dụ: 

\(Ag_2O\): Do \(O\) có hóa trị \(II \), chỉ số của \(Ag\) là 2 và chỉ số của \(O\) là 1. 

Gọi hóa trị của \(Ag\) là e, ta có: 2 x e = 1 x \(II \) \(\Rightarrow \) e = I . Vậy \(Ag\) có hóa trị \(I\).

\(NO_2\): Do \(O\) có hóa trị \(II \), chỉ só của \(N\)  là 1 và chỉ số của \(O\) là 2.

Gọi hóa trị của \(N\) là f, ta có: 1 x f = 2 x \(II \) \(\Rightarrow \) f = \(IV\). Vậy \(N\) có hóa trị \(IV\)

 
b) Công thức \(K_2SO_4 \) đúng phù hợp với quy tắc hóa trị.
Ta có hóa trị của \(K\) là \(I \) và có chỉ số là 2, hóa trị của nhóm \( SO_4\) là \(II\) và có chỉ số là 1
nên 2 x \(I\) = 1 x \(II\).
Ghi nhớ:
1. Hóa trị của nguyên tố ( hay nhóm nguyên tử) là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử ( hay nhóm nguyên tử), được xác định theo hóa trị của H chọn làm đơn vị và hóa trị của O là hai đơn vị.
2. Theo quy tắc hóa trị: \(x\times a=y\times b\)
- Biết \(x,y\ \) và a ( hoặc b) thì tính được b ( hoặc a).
- Biết a và b thì làm được \(x,y\) để thiết lập công thức hóa học.
Chuyển thành tỉ lệ: \(\frac{x}{y}=\frac{b}{a}=\frac{b'}{a'}\)
Lấy x = b hay b' và y = a hay a' ( nếu a', b' là những số nguyên đơn giản hơn so với a,b).
Xem video bài giảng và làm thêm bài luyện tập về bài học này ở đây để học tốt hơn.