Giải câu 1 trang 92 – Bài 20 - SGK môn Vật lý lớp 10 Nâng cao
Lực ma sát nghỉ xuất hiện trong điều kiện nào và có những đặc điểm gì ? Viết công thức tính lực ma sát nghỉ cực đại.
- Khi hai vật tiếp xúc nhau và đứng yên tương đối đối với nhau, nếu hợp các ngoại lực khác tác dụng lên một vật khác không thì xuất hiện lực ma sát nghỉ tác dụng lên nó để cân bằng với hợp lực ấy.
- Lực ma sát nghỉ tác dụng lên 1 vật có giá nằm trong mặt tiếp xúc giữa 2 vật, có chiều ngược với chiều của hợp các ngoại lực khác tác dụng lên vật ấy, cân bằng với hợp các ngoại lực ấy.
- Lực ma sát nghỉ có giá trị cực đại tỉ lệ thuận với áp lực N lên hai mặt tiếp xúc.
Công thức tính lực ma sát nghỉ: \( {{F}_{M}}={{\mu }_{n}}.N \)
Ghi nhớ :
* Lực ma sát trượt:
- Xuất hiện ở mặt tiếp xúc của vật đang trượt trên một bề mặt;
- Có hướng ngược với hướng của vận tốc;
- Có độ lớn tỉ lệ với độ lớn của áp lực;
- Hệ số tỉ lệ giữa độ lớn của lực ma sát trượt và độ lớn của áp lực gọi là hệ số ma sát trượt. Hệ số ma sát trượt phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của hai mặt tiếp xúc và được dùng để tính lực ma sát trượt.
- Công thức : \( {{F}_{mst}}={{\mu }_{t}}N \)
* Lực ma sát lăn:
- Xuất hiện ở chỗ tiếp xúc của vật với bề mặt mà vật lăn trên đó để cản trở chuyển động lăn;
- Rất nhỏ so với ma sát trượt.
* Lực ma sát nghỉ:
- Xuất hiện ở mặt tiếp xúc của vật với bề mặt để giữ cho vật đứng yên trên bề mặt đó khi vật bị một lực tác dụng song song với mặt tiếp xúc;
- Có độ lớn cực đại; lực ma sát nghỉ cực đại lớn hơn ma sát trượt.