Soạn bài Nghị luận về một hiện tượng, đời sống

1. Đọc văn bản sau rồi trả lời các câu hỏi bên dưới.

[…] Thanh niên ta cũng cần biết là hiện nay có hơn hai nghìn thanh niên Trung Quốc trên đất Pháp và độ năm bạn ở châu âu và châu Mĩ. Hầu hết những thanh niên ấy đều đã tốt nghiệp Hán lan là tất cả đang là sinh triển – công nhân. Còn chúng ta, thì chúng ta có những sinh liên được học bổng và những sinh liên thường, nhờ ơn Nhà nước hay tiền của cha mẹ (hại thay, hai cái nguồn ấy lại không bao giờ cạn cả), mà đang dành một nửa thì giờ nào việc chơi bi-a, một nửa của nửa thì giờ còn lại để đến các chốn ăn chơi; số thì giờ còn lại, mà ít khi còn làm, thì để vào trường đại học hoặc trường trung học. Những sinh viên – công nhân Trung Quốc thì lại không có mục đích nào khác làm là nhằm thực sự chấn hưng nền kinh tế nước nhà và họ theo châm ngôn: “Sinh sống bằng lao động của bản thân và vừa học hỏi vừa lao động.

[…] Kiên trì, quyết tâm và đoàn kết như thế, các “ông chú trẻ tuổi” của chúng ta chắc chắn sẽ đạt mục đích. Với một đạo quân 50 000 công nhân dũng cám đáng khâm phục, lại được đào tạo trong kỉ luật và kĩ thuật hiện đại, thì không bao lâu nữa, Trung Quốc sẽ có một địa vị trong hàng các cường quốc công nghiệp là thương nghiệp thế giới.

Ở Đông Dương, chúng ta có đủ tất ca những cái mà một dân tộc có thể mong muốn như: hải cảng, hầm mỏ, đồng ruộng mênh mông, rừng rú bao la; chúng ta có những người lao động khéo léo và cần cù.

Nhưng chúng ta thiếu tổ chức và thiếu người tổ chức! Bởi thế công nghiệp và thương nghiệp của chúng ta là một con số không. Thế thì thanh niên của ta đang làm gì? Nói ra thì buồn, buồn lắm: Họ không làm gì cả. Những thanh niên không có phương tiện thì không dám rời quê nhà, những người có phương tiện thì lại chìm ngập trong sự biếng nhác; còn những kẻ đã xuất dương thì chỉ nghĩ đến diệc thoả mãn tính tò mò của tuổi trẻ mà thôi!

Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh.

(Nguyễn Ái Quốc, Gửi thanh niên An Nam, trong Thơ văn Hồ Chí Minh

(Tác phẩm chọn lọc dùng trong nhà trường), NXB Giáo dục, 2004)

a) Trong văn bản trên, lãnh tụ Nguyễn ái Quốc bàn về hiện tượng gì trong đời sống? Hiện tượng ấy diễn ra trong thời gian nào?

b) Tác giả đã sử dụng những thao tác lập luận nào để bàn về hiện tượng nói trên? Nêu dẫn chứng và phân tích tác dụng của chúng.

c) Cách dùng từ, viết câu, diễn đạt độc đáo trong văn bản có tính thuyết phục cao ở những điểm nào? Phân tích một số ví dụ cụ thể để minh hoạ.

d) Anh (chị) rút ra những bài học gì cho bản thân sau khi đọc văn bản trên?

2. Anh (chị) suy nghĩ gì về hiện tượng “nghiện” ka-ra-ô-kê và in-tơ-nét trong nhiều bạn trẻ hiện nay?

Lập dàn ý cho bài viết của mình.

Lời giải:

Câu hỏi 1:

a) Trong văn bản trên, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bàn về hiện tượng gì trong đời sống ? Hiện tượng ấy diễn ra trong thời gian nào?

Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bàn về vấn đề : Thanh niên Việt Nam sa đọa, dành nhiều thời gian để hưởng thụ, đạt lợi ích cá nhân.

Hiện tượng ấy diễn ra khi thời đại có nhiều thay đổi, các thanh niên nước bạn đang nỗ lực và cố gắng hết mình,đi đến năm châu để gạt thành tựu mang về cho tổ quốc. Trung Quốc không bao lâu sẽ có địa vị trong hàng các cường quốc công nghiệp và thương nghiệp thế giới.

b) Tác giả đã sử dụng thao tác lập luận : Đối chiếu, bình luận, phân tích

Ví dụ : Đối với thao tác so sánh đối chiếu : Thanh niên ta cũng cần biết là hiện nay có hơi hai nghìn thanh niên Trung Quốc trên đất Pháp...Còn chúng ta , thì chúng ta có những sinh viên được học bổng và những sinh viên thường, nhờ ơn Nhà nước hay tiền của cha mẹ ...

Việc sử dụng phương pháp đối chiếu - so sánh làm khắc họa rõ thực trạng thanh niên Việt Nam trong mối quan hệ với thanh niên nước bạn : Trung Quốc, để thấy được sự yếu kém, cần phải học hỏi, rút kinh nghiệm, và biến những ưu điểm tốt của sinh viên nước bạn làm tấm gương noi theo.

c) Cách dùng từ, viết câu, diễn đạt độc đáo trong văn bản có tính thuyết phục cao ở những điểm nào? Nêu dẫn chứng và phân tích tác dụng của chúng.

Trong văn bản Nguyễn Ái Quốc sử dụng nhiều từ ngữ giàu hình ảnh, trong sáng, có tính thuyết phục cao, câu văn có nhiều vế câu làm giải thích, chỉ rõ ra từng vấn đề có mối liên kết với nhau. Diễn đạt độc đáo, lớp lang, dày dặn, đưa lần lượt từng vấn đề này sang vấn đề khác uyển chuyển, khéo léo.

Ví dụ : Bác đã lấy ra những dữ kiện cụ thể: ở Đông Dương, chúng ta có đủ tất cả những cái của một dân tộc mong muốn . Tuy nhiên, Bác đã đưa ra vấn đề trầm trọng giữa những ưu điểm của chúng ta : chính là thiếu người và thiếu nhân lực

Việc lập luận từ ưu điểm sau đó mới dẫn đến khuyết điểm, những vấn đề thực tại mà thế hệ chúng ta (cụ thể là thanh niên hiện nay). Là một cách nói giảm nói tránh, đưa vấn đề lớp lang, đưa ưu điểm để nhấn mạnh về phần khuyết điểm, khiến người đọc cũng như người nghe cảm thấy tinh thần như được xốc lại, phấn chấn hơn.

d) Anh chị rút ra những bài học gì cho bản thân sau khi đọc văn bản trên

1. Cần biết sắp xếp thời gian hợp lí để học hành, tích lũy kiến thức

2. Cần có lí tưởng từ việc học, không lấy cớ học hành, nhận quyền lợi từ gia đình và nhà nước để hưởng thụ cá nhân riêng

3. Học để phục vụ, dựng xây tổ quốc, rồi mới đến những quyền lợi cá nhân

Câu 2 : Anh (chị) suy nghĩ gì về hiện tượng “nghiện” karaoke và internet trong nhiều bạn trẻ hiện nay ?

Mở bài :

Giới thiệu vấn đề cần bàn luận: cụ thể : Nghiện karaoke và internet là như thế nào?

Nêu tầm ảnh hưởng chung đến giới trẻ

Thân bài :

Thực tại hiện nay, các bạn trẻ đang dành thời gian để sử dụng tiện ích của Internet và karaoke.

Liệu điều đó khi lạm dụng có còn đúng đắn, nó sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng như thế nào?

Đối với những người sử dụng Internet cho mục đích công việc, và những người giải trí bằng karaoke và không có hình thức giải trí khác thì sao?

Đưa ra một số biện pháp cải thiện tình hình trên

Kết bài:

Nêu lại các hậu quả, tác hại của việc lạm dụng internet và karaoke đến với giới trẻ và toàn thể người dân.

Đưa ra những bài học mang tính liên hệ cá nhân. Kinh nghiệm cá nhân.

Giải các bài tập Tuần 4 SGK Ngữ văn 12 •Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc •Mấy ý nghĩ về thơ (trích) •Đô-xtôi-ép-xki (X.Xvai-Gơ) •Nghị luận về một hiện tượng, đời sống

Bài trước Bài sau

Lớp 12

Chương 1: Ứng dụng đạo hàm để khảo sát và vẽ đồ thị của hàm số Chương 1: Este - Lipit Chương 1: Ứng dụng đạo hàm để khảo sát và vẽ đồ thị của hàm số Chương 1: Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1930 Chương 1: Cơ chế di truyền và biến dị Địa Lý Việt Nam Chương 1: Este - Lipit Chương 1: Dao động cơ Chương 1: Ứng dụng của đạo hàm để khảo sát và vẽ đồ thị hàm số Chương 1: Khối đa diện Chương 1: Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945-1949) Chương 1: Bằng chứng và cơ chế tiến hoá Chương 1: Động lực học vật rắn Chương 1: Cá thể và quần thể sinh vật Chương 2: Hàm số lũy thừa. Hàm số mũ và hàm số logarit Chương 2: Cacbohiđrat Chương 2: Hàm số lũy thừa. Hàm số mũ và hàm số lôgarit Chương 2: Việt Nam từ năm 1930 đến năm 1945 Địa Lý Tự Nhiên Chương 2: Cacbohiđrat Chương 2: Sóng cơ và sóng âm Chương 2: Tính quy luật của hiện tượng di truyền Chương 2: Hàm số lũy thừa, hàm số mũ và hàm số lôgarit Chương 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945-1991), Liên Bang Nga (1991-2000) Chương 2: Mặt nón, mặt trụ, mặt cầu Chương 2: Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất Chương 2: Quần xã sinh vật Chương 2: Dao động cơ Chương 3: Nguyên hàm - Tích phân và ứng dụng Chương 3: Amin, Amino axit và protein Chương 3: Nguyên hàm - Tích phân và ứng dụng Chương 3: Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1954 Địa Lý Dân Cư Chương 3: Amin, Amino axit và protein Chương 3: Dòng điện xoay chiều Chương 3: Di truyền học quần thể Chương 3: Nguyên hàm - Tích phân và ứng dụng Chương 3: Các nước Á, Phi và Mĩ Latinh (1945-2000) Chương 3: Phương pháp tọa độ trong không gian Chương 3: Hệ sinh thái, sinh quyển và bảo vệ môi trường Chương 3: Sóng cơ Chương 4: Số phức Chương 4: Polime và vật liệu polime Chương 4: Số phức Chương 4: Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975 Địa Lý Kinh Tế Chương 4: Polime và vật liệu polime Chương 4: Dao động và sóng điện từ Chương 4: Ứng dụng di truyền học Chương 4: Số phức Chương 4: Mĩ, Tây Âu, Nhật Bản (1945 - 2000) Chương 4: Dao động và sóng điện từ Chương 5: Quan hệ quốc tế (1945 - 2000) Chương 5: Dòng điện xoay chiều Chương 5: Đại cương về kim loại Chương 5: Việt Nam từ năm 1975 đến năm 2000 Địa Lý Địa Phương Chương 5: Đại cương về kim loại Chương 5: Sóng ánh sáng Chương 5: Di truyền học người Chương 6: Cách mạng khoa học - công nghệ và xu thế toàn cầu hóa Chương 6: Sóng ánh sáng Chương 6: Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm Chương 6: Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm Chương 6: Lượng tử ánh sáng Chương 7: Lượng tử ánh sáng Chương 7: Crom - Sắt - Đồng Chương 7: Sắt và một số kim loại quan trọng Chương 7: Hạt nhân nguyên tử Chương 8: Sơ lược về Thuyết tương đối hẹp Chương 8: Phân biệt một số chất vô cơ. Chuẩn độ dung dịch Chương 8: Phân biệt một số chất vô cơ Chương 8: Từ vi mô đến vĩ mô Chương 9: Hạt nhân nguyên tử Chương 9: Hóa học và vấn đề phát triển kinh tế, xã hội, môi trường Chương 9: Hóa học và vấn đề phát triển kinh tế, xã hội, môi trường Chương 10: Từ vi mô đến vĩ mô

Tuần 4 SGK Ngữ văn 12

•Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc •Mấy ý nghĩ về thơ (trích) •Đô-xtôi-ép-xki (X.Xvai-Gơ) •Nghị luận về một hiện tượng, đời sống

+ Mở rộng xem đầy đủ