Soạn bài Ôn tập truyện dân gian
1. Hãy đọc lại, ghi chép và học thuộc định nghĩa ở những phần chú thích có dấu sao (*) trong sách giáo khoa này về các thể loại : truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
2. Đọc lại các truyện dân gian trong sách giáo khoa.
3. Viết lại tên những truyện dân gian (theo thể loại) mà em đã học và đã đọc (kể cả truyện dân gian của một số nước khác).
4. Trao đổi ý kiến ở lớp : Từ các định nghĩa và từ những tác phẩm đã học, hãy nêu và minh họa một số đặc điểm tiêu biểu của từng thể loại truyện dân gian.
5. Trao đổi ý kiến ở lớp : So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyền thuyết với truyện cổ tích, giữa truyện ngụ ngôn với truyện cười.
6. Tham gia hoạt động ngoại khóa của lớp, trường với các nội dung sau :
- Thi kể lại truyện dân gian (đã học hoặc đã đọc) ;
- Diễn kịch (kịch bản được chuyển thể từ truyện dân gian), nếu có thể ;
- Vẽ tranh, làm thơ, sáng tác truyện dựa vào truyện dân gian, nếu có thể.
Câu 1 : Hãy đọc lại, ghi chép và học thuộc định nghĩa ở những phần chú thích có dấu sao (*) trong sách giáo khoa này về các thể loại : truyền thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ ngôn, truyện cười.
Học sinh tự xem lại các định nghĩa trong sách giáo khoa
| Truyền thuyết | Truyện cổ tích | Truyện ngụ ngôn | Truyện cười |
| Con Rồng cháu Tiên | Sọ Dừa | Ếch ngồi đáy giếng | Treo biển |
| Bánh chưng, bánh giầy | Thạch Sanh | Thầy bói xem voi | Lợn cưới, áo mới |
| Thánh Gióng | Em bé thông minh | Đeo nhạc cho mèo | |
| Sơn Tinh, Thủy Tinh | Cây bút thần | Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng | |
| Sự tích Hồ Gươm | Ông lão đánh cá và con cá vàng |
| Truyền thuyết | Truyện cổ tích |
| - Kể về các nhân vật, các sự kiện lịch sử trong quá khứ. | - Kể về cuộc đời, số phận của một số kiểu nhân vật trong đời thường. |
| - Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vật lịch sử. | - Thể hiện ước mơ và niềm tin của nhân dân : Thiện thắng ác. |
| - Bên cạnh tính chất tưởng tượng kì ảo còn có cái lõi của sự thật lịch sử. | - Giàu yếu tố hoang đường, mang tính tưởng tượng bay bổng. |
| Truyện ngụ ngôn | Truyện cười |
| - Mượn chuyện loài vật, đồ vật hay chính con người để nói bóng gió chuyện con người. | - Kể về hiện tượng đáng cười trong cuộc sống. |
| - Nêu ra bài học nhằm khuyên nhủ, răn dạy. | - Mưa vui, phê phán, châm biếm. |
- Thi kể lại truyện dân gian (đã học hoặc đã đọc) ;
- Diễn kịch (kịch bản được chuyển thể từ truyện dân gian), nếu có thể ;
- Vẽ tranh, làm thơ, sáng tác truyện dựa vào truyện dân gian, nếu có thể.
Học sinh tự thực hiện.