Soạn bài Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông - ten trích - SGK môn Ngữ văn 9 tập 2

Đọc - Hiểu văn bản

Câu 1 - Trang 41 SGK ngữ văn 9 tập 2: Xác định bố cục hai phần của bài nghị luận văn chương này và đặt tiêu đề cho từng phần. Đối chiếu các phần ấy để tìm ra biện pháp lập luận giống nhau và cách triển khai khác nhau không lặp lại.

Trả lời

Tiêu đề cho hai phần của văn bản:
- Hình tượng con cừu trong thơ ngụ ngôn La Phông-ten.
- Hình tượng chó sói trong thơ La Phông-ten.
Mạch nghị luận trong cả hai phần cũng tương đối giống nhau, đều theo trình tự ba phần:
- dưới ngòi bút của La Phông-ten
- dưới ngòi bút của Buy-phông
- dưới ngòi bút của La Phông-ten. 
Trong phần một, hình ảnh cừu trong thơ La Phông-ten được thể hiện qua một đoạn thơ cụ thể. Cách viết như vậy khiến cho bài văn trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.

Câu 2 - Trang 41 SGK ngữ văn 9 tập 2: Nhà khoa học Buy-phông nhận xét về loài cừu, loài chó sói căn cứ vào đâu và có đúng không? Tại sao ông không nói đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất hạnh” của chó sói?

Trả lời

Buy- phông viết về loài cừu và chó sói từ quan điểm của một nhà khoa học, bởi vậy, các chi tiết đều giống như trong đời thực. 

Câu 3 - Trang 41 SGK ngữ văn 9 tập 2: Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non, nhà thơ La Phông-ten lựa chọn khía cạnh chân thực nào của loài vật này, đồng thời có những sáng tạo gì?

Trả lời

Khi xây dựng hình tượng con cừu, trước hết, La Phông-ten đã đặt một chú cừu con trong một hoàn cảnh đặc biệt: đối mặt với chó sói bên dòng suối. Hoàn cảnh đó làm nổi bật lên tính chất hiền lành, nhút nhát- cũng là một đặc điểm tiêu biểu cho tính nết của loài cừu. Vì sáng tác theo thể loại ngụ ngôn nên La Phông-ten đã nhân cách hóa con cừu, miêu tả cả chó sói và cừu như những con người cụ thể.

Câu 4 - Trang 41 SGK ngữ văn 9 tập 2: Chó sói có mặt trong nhiều bài thơ của La Phông-ten. Chứng minh rằng hình tượng chó sói trong bài cụ thể Chó sói và cừu non không hoàn toàn đúng như nhận xét của Ten, mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười (hài kịch của sự ngu ngốc), còn chủ yếu lại là đáng ghét (bi kịch của sự độc ác).

Trả lời

Hình tượng chó sói trong truyện ngụ ngôn của La Phông-ten được xây dựng dựa trên đặc tính vốn có của loài sói, đó là săn mồi. Từ đó, tác giả nêu ra hai luận điểm: 
- Chó sói là kẻ đáng cười (vì không kiếm nổi miếng ăn nên đói meo).
- Chó sói còn là một  kẻ đáng ghét vì nó làm hại đến người khác. 
Hình tượng chó sói ở đây là một con chó sói cụ thể. Nhà thơ chọn một con chó sói đói meo, gầy giơ xương đi kiếm mồi, bắt gặp chú cừu non đang uống nước phía dưới dòng suối chỗ hắn đang đứng. Hắn muốn ăn thịt cừu non nhưng che giấu tâm địa của mình, kiếm cớ bắt tội để gọi là “trừng phạt” chú cừu tội nghiệp.
Nhận định của H. Ten về hình tượng chó sói là đúng vì ông bao quát tất cả những bài ấy, chứ không phải chỉ bài “Chó sói và cừu non”. Riêng ở bài này, chó sói có mặt đáng cười nếu ta suy diễn vì nó ngu ngốc, chẳng kiếm ra được cái gì ăn nên mới đói meo (hài kịch của sự ngu ngốc), nhưng chủ yếu ở đây, nó là con vật đáng ghét, gian giảo, hống hách, bắt nạt kẻ yếu (bi kịch của sự độc ác).