Soạn bài Bàn về đọc sách Trích
- Tóm tắt văn bản và nêu bố cục văn bản.
- Đọc hiểu văn bản:
1. Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Dựa theo bố cục bài viết, hãy tóm tắt các luận điểm của tác giả khi triển khai vấn đề ấy.
2. Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm, em thấy sách có tầm quan trong như thế nào, việc đọc sách có ý nghĩa gì?
3. Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiên cần biết chọn lựa sách mà đọc? Theo tác giả nên chọn lựa như thế nào?
4. Phân tích lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách. Tìm hiểu cách lập luận, trình bày ở phần này.
5. Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo nên từ những yếu tố cơ bản nào?
LUYỆN TẬP
Phát biểu điều em thấm thía nhất khi học bài “Bàn về đọc sách”
Lời giải:
* Tóm tắt văn bản: Sách có tầm quan trọng vô cùng to lớn đối với mỗi con người bởi lẽ đó là kho tàng kiến thức quý báu, là di sản tinh thần mà nhân loại đúc kết qua hàng ngàn năm. Và vì thế, đọc sách cũng có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị hành trang chinh phục thế giới mới của mỗi con người. Tuy nhiên, sách nhiều khiến người đọc dễ mắc sai lầm như đọc không chuyên sâu, dễ bị lạc hướng, bỏ lỡ những cuốn sách quan trọng. Vì vậy, người đọc cần nắm được các phương pháp đọc sách cơ bản như biết lựa chọn sách để đọc, kết hợp giữa đọc rộng với đọc sâu, giữa đọc sách thường thức với đọc sách chuyên môn; đọc sách phải có kế hoạch, có mục đích và phải suy nghĩ, nghiền ngẫm kĩ khi đọc sách.
* Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (Từ đầu đến phát hiện thế giới mới): Tầm quan trọng, ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách đối với việc tích lũy kiến thức, nâng cao học vấn.
- Phần 2 (tiếp theo đến tự tiêu hao lực lượng): Khó khăn của việc đọc sách và các thiên hướng sai lạc dễ mắc phải của việc đọc sách.
- Phần 3 (Còn lại): Cách đọc sách đúng đắn để thu được hiệu quả cao nhất.
* Đọc - hiểu văn bản
Câu 1 trang 6 SGK Ngữ Văn 9 tập 2: Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Dựa theo bố cục bài viết, hãy tóm tắt các luận điểm của tác giả khi triển khai vấn đề ấy.
Trả lời
Vấn đề nghị luận của bài viết này là sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách.
Vấn đề nghị luận của bài viết này là sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách.
- Các luận điểm của văn bản được thể hiện qua bố cục của bài viết:
+ Tầm quan trọng, ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách đối với việc tích lũy kiến thức, nâng cao học vấn.
+ Khó khăn của việc đọc sách và các thiên hướng sai lạc dễ mắc phải của việc đọc sách.
+ Cách đọc sách đúng đắn để thu được hiệu quả cao nhất.
Câu 2 trang 6 SGK Ngữ Văn 9 tập 2: Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm, em thấy sách có tầm quan trong như thế nào, việc đọc sách có ý nghĩa gì?
Trả lời
Tầm quan trọng của việc đọc sách: sách lưu giữ tinh hoa văn hóa của nhân loại từ trước đến nay, mỗi quyển sách có giá trị là một cột mốc trên con đường phát triển của loài người. Chính vì thế, đọc sách giúp con người mở rộng tầm hiểu biết.- Ý nghĩa của việc đọc sách: Đọc sách là con đường quan trọng để nâng cao tầm hiểu biết, là sự chuẩn bị hành trang để bước vào tương lai một cách vững chắc. Không thể tiến xa nếu không nắm được những thành tựu văn hóa của nhân loại, không tiếp thu những thành tựu khoa học mà loài người đã dày công nghiên cứu và đúc rút kinh nghiệm từ bao đời nay.
Câu 3 trang 6 SGK Ngữ Văn 9 tập 2: Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiên cần biết chọn lựa sách mà đọc? Theo tác giả nên chọn lựa như thế nào?
Trả lời
Đọc sách phải chọn lọc vì nếu không chọn lọc sẽ rơi vào các nguy cơ:- Đọc sách theo kiểu ăn tươi nuốt sống, không tiêu hóa được.
- Khi sách nhiều, nếu không chọn lọc thì lãng phí thời gian, hao phí tiền bạc và sức lực.
- Việc lựa chọn sách để đọc không hạn chế kiến thức vì tác giả đã lưu ý “không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn”. Bởi vậy, đọc chuyên sâu phải kết hợp với đọc mở rộng.
* Theo ý kiến tác giả, cần lựa chọn sách khi đọc như:
- Không tham đọc nhiều, đọc lung tung mà phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ những quyển nào thực sự có giá trị, có lợi cho mình.
- Cần đọc kĩ các cuốn sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn, chuyên sâu của mình.
- Trong khi đọc tài liệu chuyên sâu, cũng không thể xem thường việc đọc loại sách thường thức, loại sách ở lĩnh vực gần gũi, kế cận với chuyên môn của mình.
Câu 4 trang 7 SGK Ngữ Văn 9 tập 2: Phân tích lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách. Tìm hiểu cách lập luận, trình bày ở phần này.
Trả lời
Bàn về đọc sách trước hết là bàn đến việc lựa chọn sách đọc. Biết lựa chọn sách cho tinh, phù hợp với chuyên môn là bước đầu của việc đọc sách. Khi chọn được sách rồi thì phải đọc thật kĩ. Không đọc lướt qua, không đọc để lấy số lượng nhiều. Cần đọc theo kiểu “trầm ngâm tích lũy, tưởng tượng tự do”, nhất là đối với những quyển sách có giá trị. Bên cạnh đó, cũng cần đọc sách theo một kế hoạch, một chủ đích nhất định chứ không đọc lung tung, đọc tùy hứng, tùy tiện. Việc đọc sách theo chuyên môn sâu sẽ làm cho người đọc nâng cao trình độ học vấn, trình độ chuyên môn. Đọc sách không chỉ là tích lũy kiến thức, mà còn rèn luyện nhân cách, chuẩn bị cho cuộc sống và hoạt động lâu dài của mỗi con người.
Câu 5 trang 7 SGK Ngữ Văn 9 tập 2: Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo nên từ những yếu tố cơ bản nào?
Trả lời
Văn bản “Bàn về đọc sách” có sức thuyết phục cao bởi lập luận chặt chẽ với ba luận điểm chính thể hiện trong ba phần của bài. Tác giả đã từ kinh nghiệm của bản thân mình, cộng với sự suy xét, nghiền ngẫm nên phân tích, chỉ rõ những sai lạc mà người đọc dễ mắc phải. Đó là sự đọc nhiều mà không đọng lại; đó là sự tham nhiều mục tiêu, rải mành mành, khuất lấp như lối đánh trận “tự tiêu hao lực lượng”. Tác giả phân tích thấu tình đạt lí về cách chọn sách, cách đọc sách sao cho hiệu quả nhất. Sức thuyết phục còn thể hiện ở những so sánh rất chính xác: Việc chiếm lĩnh kiến thức giống như đánh trận, việc đọc sách nhiều mà không hiểu giống như ăn nhiều thức ăn không tiêu, không những không bổ mà còn hại dạ dày; việc đọc mà không chịu nghĩ sâu giống như cưỡi ngựa qua chợ, mắt hoa, ý loạn, dẫu châu báu phơi đầy mà đành về tay không; việc chuyên sâu không chú ý đến bề rộng thì càng tiến càng gặp khó khăn, như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp,…
LUYỆN TẬP (trang 7 SGK Ngữ Văn 9 tập 2)
Phát biểu điều em thấm thía nhất khi học bài “Bàn về đọc sách”
Bài làm
Văn bản “Bàn về đọc sách” của Chu Quang Tiềm đã mang lại cho người đọc nhiều điều bổ ích, đặc biệt là cho lớp trẻ đang ở độ tuổi tích lũy tri thức, chuẩn bị hành trang bước vào tương lai. Tác giả đã giúp người đọc nhận thức đầy đủ, thấm thía hơn về tầm quan trọng của sách, ý nghĩa của việc đọc sách. Bên cạnh đó, Chu Quang Tiềm cũng đưa ra những lời khuyên hết sức cụ thể, chân tình như làm thế nào để đọc sách có hiệu quả, vì sao lại phải chọn lựa sách để đọc. Không những thế, tác giả còn làm người đọc ý thức được một điều quan trọng là đọc sách không cốt lấy nhiều, cốt yếu là phải chọn cho tinh và đọc cho kĩ; đọc sách vốn có ích cho riêng mình, đọc nhiều không thể coi là vinh dự, đọc ít cũng không phải là xấu hổ. Việc đọc sách phải kết hợp với nghiền ngẫm để hiểu và vận dụng được những điều mà cuốn sách truyền tải, như vậy mới là cách đọc sách đúng đắn.
Giải các bài tập Bài 18 SGK Ngữ văn 9
Bàn về đọc sách (trích)
Khởi ngữ
Phép phân tích và tổng hợp
Luyện tập phân tích và tổng hợp
Mục lục Lớp 9 theo chương
Chương 1: Sinh vật và môi trường - SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG
Chương 1. Căn bậc hai. Căn bậc ba - Đại số 9
Chương 1: Hệ thức lượng trong tam giác vuông - Hình học 9
Chương 1: Liên Xô và các nước Đông Âu sau chiến tranh Thế giới thứ hai - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay
Chương 1: Việt Nam trong những năm 1919 - 1930 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 1: Căn bậc hai. Căn bậc ba - Phần Đại số
Chương 1: Hệ thức lượng trong tam giác vuông - Phần Hình học
Chương 1: Các thí nghiệm của Menđen - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 1: Điện học - Giải bài tập SGK Vật lý 9
Địa Lý Dân Cư - Giải bài tập SGK Địa lý 9
Chương 1: Các loại hợp chất vô cơ - Giải bài tập SGK Hóa học 9
Chương 2: Hệ sinh thái - SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG
Chương 2. Hàm số bậc nhất - Đại số 9
Chương 2: Đường tròn - Hình học 9
Chương 2: Các nước Á, Phi, Mĩ Latinh từ năm 1945 đến nay - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay
Chương 2: Việt Nam trong những năm 1930 - 1939 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 2: Hàm số bậc nhất - Phần Đại số
Chương 2: Đường tròn - Phần Hình học
Chương 2: Nhiễm sắc thể - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 2: Điện tử học - Giải bài tập SGK Vật lý 9
Địa Lý Kinh Tế - Giải bài tập SGK Địa lý 9
Chương 2: Kim loại - Giải bài tập SGK Hóa học 9
Chương 3: Con người, dân số và môi trường - SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG
Chương 3: Hệ phương trình bậc nhất hai ẩn - Đại số 9
Chương 3: Góc với đường tròn - Hình học 9
Chương 3: Mĩ, Nhật Bản, Tây Âu từ năm 1945 đến nay - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay
Chương 3: Cuộc vận động tiến tới cách mạng tháng Tám năm 1945 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 3: Hệ phương trình bậc nhất hai ẩn - Phần Đại số
Chương 3: ADN và gen - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 3: Quang học - Giải bài tập SGK Vật lý 9
Chương 3: Góc với đường tròn - Phần Hình học
Sự Phân Hóa Lãnh Thổ - Giải bài tập SGK Địa lý 9
Chương 3: Phi kim. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học - Giải bài tập SGK Hóa học 9
Chương 4: Bảo vệ môi trường - SINH VẬT VÀ MÔI TRƯỜNG
Chương 4. Hàm số y = ax2 (a ≠ 0). Phương trình bậc hai một ẩn - Đại số 9
Chương 4: Hình trụ - Hình nón - Hình cầu - Hình học 9
Chương 4: Quan hệ quốc tế từ năm 1945 đến nay - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay
Chương 4: Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám đến toàn quốc kháng chiến - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 4. Hàm số y = ax2 (a ≠ 0). Phương trình bậc hai một ẩn - Phần Đại số
Chương 4: Sự bảo toàn và chuyển hóa năng lượng - Giải bài tập SGK Vật lý 9
Chương 4: Biến dị - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 4: Hình trụ - Hình nón - Hình cầu - Phần Hình học
Địa Lý Địa Phương - Giải bài tập SGK Địa lý 9
Chương 4: Hiđrocacbon. Nhiên liệu - Giải bài tập SGK Hóa học 9
Chương 5: Cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật từ năm 1945 đến nay - Phần 1: Lịch sử thế giới hiện đại từ năm 1945 đến nay
Chương 5: Việt Nam từ cuối năm 1946 đến năm 1954 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 5: Di truyền học người - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 5: Dẫn xuất của Hiđrocacbon. Polime - Giải bài tập SGK Hóa học 9
Chương 6: Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
Chương 6: Ứng dụng di truyền học - DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Chương 7: Việt Nam từ năm 1975 đến năm 2000 - Phần 2: Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến nay
+ Mở rộng xem đầy đủ