Giải câu 6 trang 7 – Bài 1 – SGK môn Hóa học lớp 12

Đốt cháy hoàn toàn 7,4 gam este X đơn chức thu được 6,72 lít \(CO_2\) (đktc) và 5,4 gam nước.
a) Xác định công thức phân tử của X.
b) Đun 7,4 gam X trong dung dịch \(NaOH\) vừa đủ đến khi phản ứng hoàn toàn thu được 3,2 gam ancol Y và một lượng muối Z. Viết công thức cấu tạo của X và tính khối lượng của Z.
Lời giải:

a) Ta có:

\({{n}_{C{{O}_{2}}}}=\dfrac{6,72}{22,4}=0,3(mol)\)

\({{n}_{{{H}_{2}}O}}=\dfrac{5,4}{22,4}=0,3(mol)\)

\(n_{CO2} = n_{H2O} \Rightarrow\) X là este no đơn chức mạch hở. Gọi CTPT của este X là: \(C_nH_{2n}O_2\)

\({{C}_{n}}{{H}_{2n}}{{O}_{2}}+\dfrac{3n-2}{2}{{O}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}nC{{O}_{2}}+n{{H}_{2}}O\)

\({{n}_{este}}=\dfrac{0,3}{n}\Rightarrow{{M}_{este}}=\dfrac{7,4}{\dfrac{0,3}{n}}=\dfrac{74}{3}n=14n+32\)

\(\Leftrightarrow 3.(14n+32)=74n \Rightarrow n=3\)

Vậy CTPT của este X là: \(C_3H_6O_2\)

b) Ta có:

\({{n}_{X}}=\dfrac{7,4}{74}=0,1(mol) \)

- Gọi CTPT của X là: \(RCOOR_1\).
 
             \(RCOOR_1 \)\(+ NaOH → RCOONa + R_1OH\)
 
\(n_{R_1OH} = n_X = 0,1.\)
- Y là rượu \(R_1OH\), Z là muối \(RCOONa\)
- Vì este X là no đơn chức nên Y cũng là rượu no đơn chức. Gọi CTPT của Y là \(C_mH_{2m+2}O\)
\(M_y\) = \(\dfrac{3,2}{0,1}\) \(= 32 ⇔ 14m + 18 = 32 \Rightarrow m = 1\)
\(\Rightarrow\) Y là: \(CH_3OH\)
Do đó este X là: \(CH_3COOCH_3\) và muối Z là: \(CH_3COONa\).
\(n_Z = 0,1 (mol) \Rightarrow m_Z = 0,1.82 = 8.2(g)\)
Công thức cấu tạo của X:
Ghi nhớ:
- Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm OR thì chúng ta sẽ thu được este.
- Tính chất vật lý của este: Chúng là chất lỏng ở điều kiên thường và rất ít tan trong nước.
- Tính chất hóa học: 
Este bị thủy phân tron môi trường axit hoặc bazơ.
- Để điều chế este người ta đun sôi hỗn hợp ancol và axit cacboxylic có \(H_2SO_4\) làm xúc tác.
- Ứng dụng trong công nghiệp mĩ phẩm, nước hoa, làm kính ô tô,...
Mục lục Chương 1: Este - Lipit theo chương Chương 1: Este - Lipit - Giải bài tập SGK Hóa học 12