Giải bài 3 trang 17 – Bài 3 - SGK môn Vật lý lớp 12

Viết biểu thức của động năng, thế năng và cơ năng của con lắc đơn ở vị trí có góc lệch \(α\) bất kì. Khi con lắc dao động thì động năng và thế năng của con lắc biến thiên như thế nào?

 

Lời giải:

Động năng của con lắc tại vị trí góc lệch \(α\) bất kì:

\( {{\text{W}}_{d}}=\dfrac{1}{2}m{{v}^{2}} \)

Thế năng của con lắc tại vị trí góc lệch α bất kì \( {{\text{W}}_{t}}=mgl\left( 1-\cos \alpha \right) \) (mốc tính thế năng tại vị trí cân bằng)

Cơ năng: Nếu bỏ qua mọi ma sát thì cơ năng của con lắc đơn được bảo toàn.

\( \text{W}=\dfrac{1}{2}m{{v}^{2}}+mgl\left( 1-\cos \alpha \right) \)\(=\) hằng số

- Khi con lắc dao động khi động năng tăng thì thế năng giảm và ngược lại.

 

Ghi nhớ:

- Khi dao động nhỏ \( \left( \sin \alpha \approx \alpha \left( rad \right) \right) \), con lắc đơn dao động điều hòa với chu kì:

\( T=2\pi \sqrt{\dfrac{l}{g}} \)

- Động năng của con lắc:

\( {{W}_{\text{đ}}}=\dfrac{1}{2}m{{v}^{2}} \)  

- Thế năng của con đơn ở li độ góc \(\alpha:\) 

\( {{W}_{t}}=mgl\left( 1-\cos \alpha \right) \) (mốc tính thế năng ở vị trí cân bằng)

- Cơ năng của con lắc đơn được bảo toàn nếu bỏ qua mọi ma sát:

\( W=\dfrac{1}{2}m{{v}^{2}}+mgl\left( 1-\cos \alpha \right)=\text{ hằng số} \)