Giải bài 5.1 trang 198 - SBT Đại số và Giải tích lớp 11

Sử dụng định nghĩa, hãy tìm đạo hàm của các hàm số sau:

a) \(y=3x-5\)

b) \(y=4x^2-0,6x+7\)

c) \(y=4x-x^2\)

d) \(y=\sqrt{3x+1}\)

e) \(y=\dfrac{1}{x-2}\)

f) \(y=\dfrac{1+\sqrt{x}}{1-\sqrt{x}}\)

Lời giải:
a) 
Với \(\Delta x\)  là số gia của đối số tại  \(x_0\)
Ta có \(\Delta y=3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)-5-\left( 3{{x}_{0}}-5 \right)=3\Delta x \)
Suy ra \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{3\Delta x}{\Delta x}=3 \)
Vậy \(y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,3=3\Rightarrow y'=3 \)
b) 
Với \(\Delta x\)  là số gia của đối số tại \(x_0\)
Ta có 
\(\begin{align} & \Delta y=4{{\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)}^{2}}-0,6\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+7-\left( 4x_{0}^{2}-0,6{{x}_{0}}+7 \right) \\ & =8{{x}_{0}}\Delta x+4{{\left( \Delta x \right)}^{2}}-0,6\Delta x \\ \end{align} \)
Suy ra \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{8{{x}_{0}}\Delta x+4{{\left( \Delta x \right)}^{2}}-0,6\Delta x}{\Delta x}=8{{x}_{0}}-0,6+4\Delta x \)
Vậy
\( \begin{align} & y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\left( 8{{x}_{0}}-0,6+4\Delta x \right)=8{{x}_{0}}-0,6 \\ & \Rightarrow y'=8x-0,6 \\ \end{align} \)
c) Với \(\Delta x \)  là số gia của đối số tại \(x_0\)
Ta có 
\(\begin{align} & \Delta y=4\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)-{{\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)}^{2}}-\left( 4{{x}_{0}}-x_{0}^{2} \right) \\ & =4\Delta x-2{{x}_{0}}\Delta x-{{\left( \Delta x \right)}^{2}} \\ \end{align}\) 
Suy ra \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{4\Delta x-2{{x}_{0}}\Delta x-{{\left( \Delta x \right)}^{2}}}{\Delta x}=4-2{{x}_{0}}-\Delta x \)
Vậy
\( \begin{align} & y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\left( 4-2{{x}_{0}}-\Delta x \right)=4-2{{x}_{0}} \\ & \Rightarrow y'=4-2x \\ \end{align}\) 
d)
Với \(\Delta x\)  là số gia của đối số tại \(x_0\)
Ta có 
\(\begin{align} & \Delta y=\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}-\sqrt{3{{x}_{0}}+1} \\ & =\dfrac{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1-3{{x}_{0}}-1}{\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}+\sqrt{3{{x}_{0}}+1}}=\dfrac{3\Delta x}{\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}+\sqrt{3{{x}_{0}}+1}} \\ \end{align} \)
Suy ra \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{\dfrac{3\Delta x}{\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}+\sqrt{3{{x}_{0}}+1}}}{\Delta x}=\dfrac{3}{\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}+\sqrt{3{{x}_{0}}+1}} \)
Vậy
\( \begin{align} & y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\left( \dfrac{3}{\sqrt{3\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)+1}+\sqrt{3{{x}_{0}}+1}} \right)=\dfrac{3}{2\sqrt{3{{x}_{0}}+1}} \\ & \Rightarrow y'=\dfrac{3}{2\sqrt{3x+1}} \\ \end{align} \)
e)
Với \( \Delta x\)  là số gia của đối số tại \(x_0\)
Ta có 
\(\begin{align} & \Delta y=\dfrac{1}{{{x}_{0}}+\Delta x-2}-\dfrac{1}{{{x}_{0}}-2} \\ & =\dfrac{\left( {{x}_{0}}-2 \right)-\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)}{\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)\left( {{x}_{0}}-2 \right)}=\dfrac{-\Delta x}{\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)\left( {{x}_{0}}-2 \right)} \\ \end{align} \)
Suy ra  \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{\dfrac{-\Delta x}{\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)\left( {{x}_{0}}-2 \right)}}{\Delta x}=-\dfrac{1}{\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)\left( {{x}_{0}}-2 \right)} \)
Vậy
\( \begin{align} & y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\left( -\dfrac{1}{\left( {{x}_{0}}+\Delta x-2 \right)\left( {{x}_{0}}-2 \right)} \right)=-\dfrac{1}{{{\left( {{x}_{0}}-2 \right)}^{2}}} \\ & \Rightarrow y'=-\dfrac{1}{{{\left( x-2 \right)}^{2}}} \\ \end{align}\)
f) \(y=\dfrac{1+\sqrt{x}}{1-\sqrt{x}}=-\dfrac{\sqrt{x}+1}{\sqrt{x}-1}=-\dfrac{\sqrt{x}-1+2}{\sqrt{x}-1}=-1-\dfrac{2}{\sqrt{x}-1} \)
Với \(\Delta x\)  là số gia của đối số tại \(x_0\)
Ta có 
\(\begin{align} & \Delta y=-1-\dfrac{2}{\sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1}-\left( -1-\dfrac{2}{\sqrt{{{x}_{0}}}-1} \right) \\ & =\dfrac{2}{\sqrt{{{x}_{0}}}-1}-\dfrac{2}{\sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1} \\ & =2.\dfrac{\sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1-\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)} \\ & =2.\dfrac{\sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-\sqrt{{{x}_{0}}}}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)} \\ & =\dfrac{2\Delta x}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}+\sqrt{{{x}_{0}}} \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)} \\ \end{align} \)
Suy ra
\( \begin{align} & \dfrac{\Delta y}{\Delta x}=\dfrac{\dfrac{2\Delta x}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}+\sqrt{{{x}_{0}}} \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)}}{\Delta x} \\ & =\dfrac{2}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}+\sqrt{{{x}_{0}}} \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)} \\ \end{align}\) 
Vậy
\( \begin{align} & y'\left( {{x}_{0}} \right)=\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\left( \dfrac{2}{\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}+\sqrt{{{x}_{0}}} \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)\left( \sqrt{{{x}_{0}}+\Delta x}-1 \right)} \right) \\ & =\dfrac{2}{2\sqrt{{{x}_{0}}}{{\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)}^{2}}}=\dfrac{1}{\sqrt{{{x}_{0}}}{{\left( \sqrt{{{x}_{0}}}-1 \right)}^{2}}} \\ & \Rightarrow y'=\dfrac{1}{\sqrt{x}{{\left( \sqrt{x}-1 \right)}^{2}}} \\ \end{align}\)
Nhắc lại quy tắc tính đạo hàm bằng định nghĩa:
Bước 1: Với \(\Delta x\)  là số gia của đối số tại \(x_0\), tính \(\Delta y=f\left( {{x}_{0}}+\Delta x \right)-f\left( {{x}_{0}} \right) \)
Bước 2: Lập tỉ số \(\dfrac{\Delta y}{\Delta x} \)
Bước 3: Tính \(\lim_{\Delta x\to 0}\limits\,\dfrac{\Delta y}{\Delta x} \)
Mục lục Lớp 11 theo chương Chương 1: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng - Hình học 11 SGK (Nâng cao) Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác - Đại số và Giải tích 11 Chương 1: Các nước châu Á, Châu Phi và khu vực Mĩ LaTinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX) - Phần 1: Lịch Sử Thế Giới Cận Đại (tiếp theo) A - Khái quát nền kinh tế - xã hội của thế giới - Giải bài tập SGK Địa lý 11 Phần 1: Công dân với kinh tế - Giải bài tập SGK GDCD 11 Chương 1: Cách mạng tháng mười Nga năm 1917 và cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1921 - 1941) - Phần 2: Lịch Sử Thế Giới Hiện Đại (từ năm 1917 đến năm 1945) Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác - Đại số và Giải tích 11 (SBT) Chương 1: Điện tích - Điện trường - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 1: Việt Nam từ năm 1858 đến cuối thế kỉ XIX - Phần 3: Lịch Sử Việt Nam (1858 - 1918) Chương 1: Sự điện li - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 6 - Khúc xạ ánh sáng - Phần 2: Quang hình học Chương 1: Sự điện li - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 1: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng - Hình học 11 Chương 1 - Điện tích - Điện trường - Phần 1: Điện học, điện từ học Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác - Đại số và Giải tích 11 SGK (Nâng cao) Chương 1: Chuyển hoá vật chất và năng lượng - Phần 4: Sinh học cơ thể Chương 2: Cảm ứng - Phần 4: Sinh học cơ thể Chương 2: Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian. Quan hệ song song - Hình học 11 SGK (Nâng cao) B - Địa lý khu vực và quốc gia - Giải bài tập SGK Địa lý 11 Chương 2: Tổ hợp và xác suất - Đại số và Giải tích 11 Phần 2: Công dân với các vấn đề chính trị xã hội - Giải bài tập SGK GDCD 11 Chương 2: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) - Phần 1: Lịch Sử Thế Giới Cận Đại (tiếp theo) Chương 2 - Dòng điện không đổi - Phần 1: Điện học, điện từ học Chương 2: Các nước tư bản chủ nghĩa giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939) - Phần 2: Lịch Sử Thế Giới Hiện Đại (từ năm 1917 đến năm 1945) Chương 2: Tổ hợp và xác suất - Đại số và Giải tích 11 (SBT) Chương 2: Dòng điện không đổi - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 2: Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến hết chiến tranh thế giới thứ nhất (1918) - Phần 3: Lịch Sử Việt Nam (1858 - 1918) Chương 2: Nitơ - Photpho - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 7 - Mắt. Các dụng cụ quang - Phần 2: Quang hình học Chương 2: Nhóm Nitơ - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 2: Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian. Quan hệ song song - Hình học 11 Chương 2: Tổ hợp và xác suất - Đại số và Giải tích 11 SGK (Nâng cao) Chương 3: Vectơ trong không gian. Quan hệ vuông góc - Hình học 11 SGK (Nâng cao) Chương 3: Sinh trưởng và phát triển - Phần 4: Sinh học cơ thể Chương 3: Dãy số - Cấp số cộng và cấp số nhân - Đại số và Giải tích 11 Chương 3: Những thành tựu văn hóa thời cận đại - Phần 1: Lịch Sử Thế Giới Cận Đại (tiếp theo) Chương 3: Nhóm Cacbon - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 3 - Dòng điện trong các môi trường - Phần 1: Điện học, điện từ học Chương 3: Các nước Châu Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939) - Phần 2: Lịch Sử Thế Giới Hiện Đại (từ năm 1917 đến năm 1945) Chương 3: Dãy số - Cấp số cộng và cấp số nhân - Đại số và Giải tích 11 (SBT) Chương 3: Dòng điện trong các môi trường - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 3: Cacbon - Silic - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 3: Vectơ trong không gian. Quan hệ vuông góc trong không gian - Hình học 11 Chương 3: Dãy số. Cấp số cộng và cấp số nhân - Đại số và Giải tích 11 SGK (Nâng cao) Chương 4: Sinh sản - Phần 4: Sinh học cơ thể Chương 4: Giới hạn - Đại số và Giải tích 11 Chương 4: Đại cương về hóa học hữu cơ - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 4 - Từ trường - Phần 1: Điện học, điện từ học Chương 4: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945) - Phần 2: Lịch Sử Thế Giới Hiện Đại (từ năm 1917 đến năm 1945) Chương 4: Giới hạn - Đại số và Giải tích 11 (SBT) Chương 4: Từ trường - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 4: Giới hạn - Đại số và Giải tích 11 SGK (Nâng cao) Chương 4: Đại cương về hóa học hữu cơ - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 5: Đạo hàm - Đại số và Giải tích 11 Chương 5: Đạo hàm - Đại số và Giải tích 11 (SBT) Chương 5: Cảm ứng điện từ - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 5 - Cảm ứng điện từ - Phần 1: Điện học, điện từ học Chương 5: Hiđrocacbon no - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 5: Đạo hàm - Đại số và Giải tích 11 SGK (Nâng cao) Chương 5: Hidrocacbon no - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 6: Khúc xạ ánh sáng - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 6: Hiđrocacbon không no - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 6: Hidrocacbon không no - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 7: Mắt. Các dụng cụ quang - Giải bài tập SGK Vật lý 11 Chương 7: Hiđrocabon thơm - Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 7: Hiđrocacbon thơm. Nguồn Hiđrocacbon thiên nhiên. Hệ thống hóa về Hiđrocacbon - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 8: Dẫn xuất halogen. Ancol - Phenol - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao Chương 8: Dẫn xuất Halogen - Ancol - Phenol - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 9: Anđehit - Xeton - Axit cacboxylic - Giải bài tập SGK Hóa học 11 Chương 9: Anđehit - Xeton - Axit cacboxylic - Giải bài tập SGK Hóa học 11 nâng cao
Bài 1: Định nghĩa và ý nghĩa của đạo hàm
Lớp 11
Chương 1: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác Chương 1: Các nước châu Á, Châu Phi và khu vực Mĩ LaTinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX) A - Khái quát nền kinh tế - xã hội của thế giới Phần 1: Công dân với kinh tế Chương 1: Cách mạng tháng mười Nga năm 1917 và cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1921 - 1941) Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác Chương 1: Điện tích - Điện trường Chương 1: Việt Nam từ năm 1858 đến cuối thế kỉ XIX Chương 1: Sự điện li Chương 6 - Khúc xạ ánh sáng Chương 1: Sự điện li Chương 1: Phép dời hình và phép đồng dạng trong mặt phẳng Chương 1 - Điện tích - Điện trường Chương 1: Hàm số lượng giác và phương trình lượng giác Chương 1: Chuyển hoá vật chất và năng lượng Chương 2: Cảm ứng Chương 2: Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian. Quan hệ song song B - Địa lý khu vực và quốc gia Chương 2: Tổ hợp và xác suất Phần 2: Công dân với các vấn đề chính trị xã hội Chương 2: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) Chương 2 - Dòng điện không đổi Chương 2: Các nước tư bản chủ nghĩa giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939) Chương 2: Tổ hợp và xác suất Chương 2: Dòng điện không đổi Chương 2: Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến hết chiến tranh thế giới thứ nhất (1918) Chương 2: Nitơ - Photpho Chương 7 - Mắt. Các dụng cụ quang Chương 2: Nhóm Nitơ Chương 2: Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian. Quan hệ song song Chương 2: Tổ hợp và xác suất Chương 3: Vectơ trong không gian. Quan hệ vuông góc Chương 3: Sinh trưởng và phát triển Chương 3: Dãy số - Cấp số cộng và cấp số nhân Chương 3: Những thành tựu văn hóa thời cận đại Chương 3: Nhóm Cacbon Chương 3 - Dòng điện trong các môi trường Chương 3: Các nước Châu Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 - 1939) Chương 3: Dãy số - Cấp số cộng và cấp số nhân Chương 3: Dòng điện trong các môi trường Chương 3: Cacbon - Silic Chương 3: Vectơ trong không gian. Quan hệ vuông góc trong không gian Chương 3: Dãy số. Cấp số cộng và cấp số nhân Chương 4: Sinh sản Chương 4: Giới hạn Chương 4: Đại cương về hóa học hữu cơ Chương 4 - Từ trường Chương 4: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945) Chương 4: Giới hạn Chương 4: Từ trường Chương 4: Giới hạn Chương 4: Đại cương về hóa học hữu cơ Chương 5: Đạo hàm Chương 5: Đạo hàm Chương 5: Cảm ứng điện từ Chương 5 - Cảm ứng điện từ Chương 5: Hiđrocacbon no Chương 5: Đạo hàm Chương 5: Hidrocacbon no Chương 6: Khúc xạ ánh sáng Chương 6: Hiđrocacbon không no Chương 6: Hidrocacbon không no Chương 7: Mắt. Các dụng cụ quang Chương 7: Hiđrocabon thơm - Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên Chương 7: Hiđrocacbon thơm. Nguồn Hiđrocacbon thiên nhiên. Hệ thống hóa về Hiđrocacbon Chương 8: Dẫn xuất halogen. Ancol - Phenol Chương 8: Dẫn xuất Halogen - Ancol - Phenol Chương 9: Anđehit - Xeton - Axit cacboxylic Chương 9: Anđehit - Xeton - Axit cacboxylic
+ Mở rộng xem đầy đủ