Giải bài 10 trang 27 – SGK môn Hình học lớp 12

Cho hình lăng trụ đứng tam giác ABC.A’B’C’ có tất cả các cạnh đều bằng a.
 
a) Tính thể tích khối tứ diện A’BB’C’.
 
b) Mặt phẳng đi qua A’B’ và trọng tâm tam giác ABC, cắt AC và BC lần lượt tại E và F. Tính thể tích hình chóp C.A’B’FE.
Lời giải:

Nhắc lại: Công thức tính thể tích khối chóp là \(S=\dfrac 1 3 Bh\)

Trong đó: B là diện tích đáy, h là chiều cao.

a) 

Gọi M là trung điểm của B'C' \(\Rightarrow A'M\bot B'C' \).

Ta có \(\left. \begin{align} & A'M\bot B'C' \\ & A'M\bot BB' \\ \end{align} \right\}\Rightarrow A'M\bot \left( BB'C \right) \).

A'M là đường cao trong tam giác đều cạnh a nên \(A'M=\dfrac{a\sqrt{3}}{2}\).

Diện tích đáy BB'C là \(B=\dfrac{1}{2}{{S}_{BB'C'C}}=\dfrac{{{a}^{2}}}{2}\).

Thể tích khối tứ diện là

\({{V}_{A'BB'C}}=\dfrac{1}{3}.\dfrac{{{a}^{2}}}{2}.\dfrac{a\sqrt{3}}{2}=\dfrac{{{a}^{3}}\sqrt{3}}{12}\)

b) 

Ta có \(\left\{ \begin{align} & \left( A'B'EF \right)\cap \left( ABC \right)=EF \\ & A'B'//\left( ABC \right) \\ \end{align} \right.\Rightarrow EF//A'B' \)

Gọi J, K lần lượt là trung điểm của AB và A'B'. I là trọng tâm tam giác ABC.

\(\Rightarrow \left\{ \begin{align} & CJ\bot AB \\ & KJ\bot \left( ABC \right)\Rightarrow KJ\bot AB \\ \end{align} \right. \)

\(\Rightarrow \left. \begin{align} & AB\bot \left( KIJ \right) \\ & AB//EF \\ \end{align} \right\}\Rightarrow EF\bot \left( KIJ \right)\Rightarrow EF\bot KI \)

Vì \(\left. \begin{align} & EF\bot \left( CKJ \right) \\ & \left( CKJ \right)\cap \left( A'B'EF \right)=KI \\ \end{align} \right\}\Rightarrow d\left( C;A'B'EF \right)=d\left( C;KI \right) \)

Vì EF qua I và song song với AB nên \(\dfrac{EF}{AB}=\dfrac{CI}{CJ}=\dfrac{2}{3}\Rightarrow EF=\dfrac{2a}{3}\)

Ta có \(IJ=\dfrac{1}{3}CJ=\dfrac{1}{3}\dfrac{a\sqrt{3}}{2}=\dfrac{a\sqrt{3}}{6}\) (CJ là đường cao trong tam giác đều cạnh a)

Trong tam giác vuông KIJ có

\(KI=\sqrt{K{{J}^{2}}+I{{J}^{2}}}=\sqrt{{{a}^{2}}+\dfrac{{{a}^{2}}}{12}}=\dfrac{a\sqrt{13}}{2\sqrt{3}} \)

Diện tích tam giác CIK là

\({{S}_{CIK}}=\dfrac{2}{4}{{S}_{CJK}}=\dfrac{2}{3}.\dfrac{1}{2}\dfrac{a\sqrt{3}}{2}.a=\dfrac{{{a}^{2}}\sqrt{3}}{6}\)

Khoảng cách từ C đến KI là 

\(d\left( C;KI \right)=\dfrac{2{{S}_{CIK}}}{IK}=\dfrac{a\sqrt{3}}{3}:\dfrac{a\sqrt{13}}{2\sqrt{3}}=\dfrac{2a\sqrt{13}}{13}\)

Diện tích hình thang A'B'EF là

\(B=\dfrac{1}{2}\left( a+\dfrac{2a}{3} \right).\dfrac{a\sqrt{13}}{2\sqrt{3}}=\dfrac{5{{a}^{2}}\sqrt{13}}{12\sqrt{3}}\)

Thể tích khối chóp cần tìm là

\(V=\dfrac{1}{3}B.h=\dfrac{1}{3}.\dfrac{5{{a}^{2}}\sqrt{13}}{12\sqrt{3}}.\dfrac{2a\sqrt{13}}{13}=\dfrac{5{{a}^{3}}}{18\sqrt{3}}\)